Toen mijn neefje laatst chagrijnig was, zei hij: “Laat me nu maar even, ik bekijk alles door een zwarte bril.” Ik keek verbaasd op. Het bleek dat hij op school gelukslessen had gehad, waarbij hij had geleerd dat je dingen door een roze en een zwarte bril kunt zien. Ik vind het een goeie vondst, want de bewustwording van je humeur leert kinderen om dingen in een perspectief te zien. Nu bekijk ik alles even met een zwarte bril, maar straks zet ik hem weer af en zie ik het misschien weer anders. En niet onbelangrijk om te leren: je mag heus een poosje chagrijnig zijn. Dat hoort er ook bij.
Afgelopen vrijdag opende de School of Life een vestiging in Amsterdam. Het is een initiatief van de Britse filosoof Alain de Botton. Hij vindt dat onze huidige scholen en universiteiten weinig tot geen aandacht besteden aan de dingen waar het eigenlijk om draait in ons leven. Waarom krijg je op de middelbare school louter lessen wiskunde, Frans en economie maar geen over vriendschap, liefdesverdriet of geluk? Terwijl het laatste veel belangrijker is in het leven van een mens. Om hier wat aan te doen opent De Botton over de hele wereld zijn eigen scholen waar deze onderwerpen met een filosofische knipoog op de agenda staan.
Een goed idee, maar hoe zou je dat kunnen doortrekken naar ons huidige schoolsysteem? Om bij het thema geluk te blijven zou ik Sonja Lyubomirsky hierbij betrekken. Deze Amerikaanse psychologe doet als een van de weinigen op deze wereld wetenschappelijk onderzoek naar geluk. Zij ontdekte dat je met veel moeite en vastberadenheid gelukkiger kan worden in je leven. Ze geeft in haar boek de Maakbaarheid van het Geluk talrijke praktische punten waar je je op kan richten. Ik zet ze om in een paar keuzevakken:
- Het vak flexibelkunde. Hierin leer je net als mijn neefje om dingen vanuit verschillende perspectieven te zien en om te gaan met de wisselende omstandigheden. Alles verandert nu eenmaal in het leven. Je krijgt geheid te maken met sterfgevallen, pesterijen en pech (sorry zwarte bril). Maar wat zijn de beste methodes om hiermee om te gaan? In dit keuzevak bouwen we aan de flexibele veerkracht van onze leerlingen.
- Het vak vriendschapsleer. Vrienden zijn een van de grootste geluksfactoren van de mens. Want duurzamer dan menig geliefde, kun je een heel leven lang lief en leed met ze delen. Daarnaast weet iedereen hoe belangrijk een netwerk en een goede kruiwagen is. Waarom dan geen lessen op school waarin je leert hoe je je tot elkaar verhoudt, hoe je vrienden kunt maken en behouden?
- Het vak duidelijke doelen stellen. Wat wil jij eigenlijk bereiken in het leven? Hier vroeg aandacht aan besteden is belangrijk. Waarbij aangetekend dat het werken naar een doel vaak al meer geluk oplevert dan de uiteindelijke uitkomst. Op de middelbare school kreeg ik welgeteld één uurtje les van een decaan. Het resultaat? Twee mislukte studiekeuzes 😉
Begrijp me niet verkeerd. Ik denk dat veel bovengenoemde aspecten heus aan bod komen op onze scholen, maar indirect, tussen neus en lippen door of als het kalf allang verdronken is. Waarom niet expliciet, zodat onze kinderen weerbaar worden voor alles wat ze in het leven kunnen gaan meemaken? Of kijk ik nu teveel door een roze bril?